ჯეიმს ვების ტელესკოპი წარმატებით გაუშვეს კოსმოსში
ჯეიმს ვების ტელესკოპი რაკეტა “არიანი-5”-მა გაიყვანა კოსმოსში კურუს კოსმოდრომიდან, რომელიც ფრანგულ გვიანაშია. გაშვებამ წარმატებით ჩაიარა. “ჯეიმს ვები” ოთხი კვირის განმავლობაში იმოძრავებს ლაგრანჟის მეორე წერტილისკენ, რომელიც 4-ჯერ უფრო შორსაა დედამიწიდან ვიდრე მთვარე და 1,5 მილიონი კილომეტრითაა დაშორებული მზის მიმართულებით. 2021 წლის გაზაფხულში NASA-მ დაამტკიცა 286 სამეცნიერო პროგრამა, რომელიც ტელესკოპის მიზანს წარმოადგენს. ტელესკოპი ეგზობლანტეტებს, გალაქტიკებს, გალაქტიკათაშორის სივრცეს, […]
მეცნიერებმა ორ განზომილებიანი ზემყარი სხეული შექმნეს
ზემყარი სხეულების არსებობა ჯერ კიდევ 1969 წელს იწინასწარმეყველეს და დიდი ხნის განმავლობაში სწავლობდნენ ზედენად ჰელიმუმს იმ იმედით, რომ აღმოაჩენდნენ მყარ კრისტალურ სტრუქტურას ზედენადი სითხის თვისებებით. მიუხედავად ათეულობით წლები კვლევებისა ზესიმყარე ჰელიუმში ვერ დააფიქსირებს. ზემყარი სხეულები ერთდროულად ავლენენ მყარი სხეულისა და ზედენადი სითხის თვისებებს. ასეთ სხეულებს ატომების მოწესრიგებული სტრუქტურა აქვთ, ისინი დენადი არიან და არ წარმოქმნიან […]
Google-მა პირველი დროის კრისტალი შექმნა
სტენფორდის პრინსტონის და სხვა უნივერსიტეტების მკვლევარების ჯგუფმა, რომლებიც Google-ის კვანტური გამოთვლების ლაბორატორიასთან თანამშრომლობენ განაცხადეს, რომ პირველი დროის კრისტალი შექმნეს კვანტურ პროცესორზე. ნაშრომი გამოქვეყნებულია 2021 წლის 28 ივლისს (arXiv:2107.13571v1) დროის კრისტალი (ტემპორალური კრისტალი) – მატერიის განსაკუთრებული ფაზური მდგომარეობაა, რომლის დროსაც პერიოდულად იცვლება მისი სტრუქტურა ენერგიის შთანთქმის ან გამოყოფის გარეშე, რაც თერმოდიანმიკის მეორე კანონს ფორმალურად არღვევს. მკვლევარები […]
მეცნიერებმა სუფთა ენერგიისგან მატერია შექმნეს
ფიზიკოსები, რომლებიც ა.შ.შ-ი ბრუკჰეივენის ეროვნულ ლაბორატორიაში STAR დეტექტორზე მუშაობენ თქვეს, რომ მატერიის ახალი ფორმა აღმოაჩინეს. მათ 80 წლის წინ ნაწინასწარმეტყველები ორი ფიზიკური მოვლენის დასტური მიიღეს. ექსპერტებმა დაამტკიცეს, რომ მატერიის შექმნა პირდაპირ შუქისგანაა შესაძლებელი და რომ მაგნეტიზმს შეუძლია პოლარიზებული ფოტონების გამრუდება ვაკუუმში. დასტური იმაშია, რომ ელექტრონებისა და პოზიტრონების წყვილების შექმნა ძალიან ენერგიული ფოტონებითაა შესაძლებელი, რომლებიც სინათლის […]
NASA-მ ჰაბლის ორბიტალურ ტელესკოპთან კავშირი დაკარგა
ცნობილი გახდა, რომ უკვე ერთ კვირაზე მეტია არ მუშაობს ჰაბლის ორბიტალური ტელესკოპი, რისი მიზეზიც მისი სასარგებლო დატვირთვის კომპიუტერში მეხსიერების დეგრადაციაა. NASA-ს სპეციალისტები ცდილობენ მოწყობილობის ხელახლა ჩართვას, მისი სარეზერვო კვების მოდულებზე გადართვით და სხვა სისტემებსი გადატვირთვით. სასარგებლო დატვირთვის კომპიუტერი ჰაბლის მთავარი კომპონენტია, რომელიც სამეცნიერო მოწყობილობების მუშაობაზე აგებს პასუხს. მიმდინარე მომენტისთვის ტელესკოპი დროებით ან შესაძლოა სამუდამოდ დარჩეს […]
გერმანელმა ფიზიკოსმა ვარპ-ძრავის კონცეფცია შექმნა, რომელიც ბუნების კანონებს არ არღვევს
აბსოლუტურად ფანტასტიური ვარპ-ძრავი საინტერესოა იმით, რომ მისი მუშაობის პრინიციპი არანაირად არ არღვევს ფიზიკის კანონებს. მსგავსი მოწყობილობის შექმნისთვის საჭირო იქნება არ არსებული მატერიალები შეუძლებელი თვისებებით. მაგალითად მატერიალი უარყოფითი ენერგიის სიმკვრივით. მიუხედავად ამისა გერმანელმა ფიზიკოსმა შეიწავლა ადრინდელი ნაშრომები ამ თემაზე და გამოსავალი იპოვა, რომელიც საშუალებას იძლევა თეორიულად აღვწეროთ გადაადგილების მეთოდი, რომელიც არ მოითხოვს ეგზოტიკურ და ანომალიურ მატერიას. […]
2020 წელს დედამიწა უფრო სწრაფად ბრუნავდა
2020 წელს დედამიწის ბრუნვის სიჩქარე ოდნავ გაიზარდა და ეს ტრენდი 2021 წელსაც შენარჩუნდება, ამიტომ მომავალ ახალ წელს არ მოხდება წუთის დამატება და მისი გამოკლება იქნება საჭირო. მეცნიერებმა შეამჩნიეს, რომ პლანეტის ბრუნვის სიჩქარე ოდნავ გაიზარდა და უზუსტესმა საათები მისგან ჩამორჩებიან. მათი მონაცემებით 28 ყველაზე მოკლე დღე დაკვირვების მთელი ისტორიის განმავლობაში (1960 წლიდან) გასულ წელს დაფიქსირდა. დედამიწაზე […]
პუერტო-რიკოში არესიბოს რადიოტელესკოპი ჩამოინგრა
305 მეტრიანი არესიბოს რადიოტელესკოპი ერთ-ერთი უდიდესი ასტრონომიული ობსერვატორია იყო, რომლის ნგრევაც მიმდინარე წლის აგვისტოში დაიწყო, ხოლო ნოემბერში მისი დაშლა გადაწყვიტეს. გუშინ დაახლოებით 01:55-ზე ტელესკოპის ინსტრუმენტული პლატფორმა ჩამოინგრა, რამაც ანტენისა და გარშემო ობიექტების დაზიანება გამოიწვია. ნგრევას მსხვერპლი არ მოყოლია. ექსპერტები ცდილობენ შეაფასონ ზარალი და პოტენციური საფრთხე გარემოსთვის კონსტრუქციის ნგრევის შედეგად. სამუშაოების დასრულებისთანავე შეეცდებიან ობსერვატორია სხვა დაკვირბებვებისთვის […]
ვენერაზე სიცოცხლის არსებობის მეორე ნიშანი აღმოაჩინეს
მეცნიერებმა ვენერაზე უმრტივესი ამინომჟავა გლიცინი აღმოაჩინეს, რაც იმაზე მიუთითებს, რომ პლანეტაზე შესაძლოა სიცოცხლე არსებობს. ამის შესახებ arXiv-ზე გამოქვეყნებულ სტატიაში არიჯ მანა საუბრობს, რომელიც დასავლეთ ბენგალიში მიდნაპურის კოლეჯში მოღვაწეობს. “ასტოფიზიკაში, ქიმიურ ფიზიკაში და ბიოფიზიკაში უმარტივესი ამინომჟავების სინთეზის მეთოდებში გლიცინს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს სიცოცხლის წარმოშობასა და ევოლუციისათვის” – ამბობს კვლევის ავტორი. ელემენტის პოვნა შესაძლებელი გახდა ატაკამის […]
ბეთელჰეიზე – სუპერნოვა მალე აფეთქდება?
ვარსკვლავი ბეთლჰეიზე ორიონის თანავარსკვლავედშია, ის ჩრდილოეთ ნახევარსფეროს ცის ყველაზე კაშკაშა ობიექტია. მიუხედავად იმისა, რომ მისი ასაკი 8,5 მილიონი წელია, რაც ძალიან ცოტაა კოსმოლოგიური საზომებით – ის უკვე კვდება და შესაძლოა დედამიწის ცაზე ნათელ ლაქად გადაიქცეს, რომელიც სიკაშკაშით სრულ მთვარესაც კი შეიძლება შევადაროთ. მიუხედავად პროგნოზებისა ვარსკვლავი არ ფეთქდება და სიკაშკაშეს კარგავს მხოლოდ. შესაძლოა ფიზიკოსები ცდებიან და […]